דער בעל־עגלה פון מיינע יאָרן

משה לעמסטער

אייביקייט

ס'איז דער הימל בלוי
אַרום־אַרום אַלץ גרינט –
אין שאָטן פון אַ בוים
אַ מאַמע וויגט איר קינד.

זי זינגט אַ שטילע ליד,
נאָר אירע ווערטער הערט
דער וואָס היט און וויגט
אין שטערנשויס די ערד.

געווען איז ביז אַצינד
און תמיד זיין אַזוי –
אַ מאַמע וויגט איר קינד
אין שאָטן פון אַ בוים...

אונדזער שוחט שעיה עלקיס

ער איז געשטאַנען
און האָט געשחטן הינער
איך בין ניט ווייט פון אים געזעסן –
געלייענט אויף אַ קול מיינע יידישע לידער
וועגן לעבן, ליבע, און וועסנע...

דערנאָך כ'טו אַ קוק אויף אים פון מיין ווינקל.
ער לייגט אַוועק דעם פאַרבלוטיקטן חלף,
נעמט מיין העפטל,
ווי ער וואָלט גענומען אַ הינדל,
לייענט מיינע לידער,
ווי ער וואָלט געדאַוונט.

ער זאָגט מיר:
– נישקשה, דווקא נישקשה,
אין דיינע לידער אָפּזוכן קענען
עטלעכע שורות, וואָס זיי זענען כּשר,
די דאָזיקע שורות זאָלסטו ניט פאַרשעמען,

זײ זאָלסטו צערטלען, משה, און היטן,
די שורות מיט געטלעכע פונקען באַקרוינטע.
צעבלאָז זשע די פונקען ס'זאָלן די לידער
ווי חנוכּה־ליכטלעך
פלאַמען און לויכטן...

רב שעיה אַ הון נעמט.
איך אַהיים דאַרף שוין לויפן,
וואו די מאַמע אין קיך פון באַגינען זיך פּאָרעט.
אַ האָן אַ געשחטענער ליגט אין מיין קוישל
מיט וועלכן פאַרטאָג
כ'האָב געשלאָגן כפרות.

אַמאָל בראשית

אונטער אַן עפּלבוים
איך מיט אַ מיידל ליג זיך
און לייען איר מיינע לידער־עפּל.
זי דרעמלט,
צעקייען וויל זי ניט זייער עיקר
זיי פאַלן שטיל פאַריתומט לעבן...

נאָר פּלוצעם איר
אַן עפּל־ליד עס טוט געפעלן.
זי נעמט די סטראָפעס אויף די ליפּן,
פאַרזוכט די שורות,
יעדער וואָרט,
דעם קערן –
און מיטאַמאָל באַמערקט,
אַז אויפן עפּל־ערד
מיר נאַקעט ביידע ליגן.
אַז פון איר יונגן גוף די עפּל
איך גלעט און צערטל
און דאָס איז אויכעט איר געפעלן,
אַז לאַנגזאַם קײקלט זיך צום אָוונט
דער גרויסער,
רויטער,
עפּל־זון...

אַ קול דערהערט זיך פון דער ווייטנס:
– וואו ביסטו טאָכטערל,
וואו ביסטו?
– אָט בין איך טאַטע, נאָר איך בין נאַקעט!
– עס לײענט שוין ווידער
דיר זיינע לידער –
דער לידלער, גראַמער,
דער בעסאַראַבער עפּל־גנב.
איך האָב דיך טאָכטערל, געבעטן
זאָלסט ניט פאַרזוכן זיינע לידער־עפּל,
זײנע געגראַמטע ווערטלעך און געדאַנקען.
ארויס זשע בײדע פון מיין גאָרטן!
פאַרנעמען זאָלט איר זיך פון דאַנען!...

עס זענען פעסט פאַרשפּאַרט די טויערן.
פאַרגאַנגען איז דער עפּל־זון.
פון הימלסעדער,
פון די ווייטע רוימען –
עפּל־שטערן פאַלן מיט אַ קלונג...

דער בעל־עגלה פון מיינע יאָרן

דאָס לעבן איז אַ שיינער חלום,
וואָס ער צעשטראַלט זיך אויף דער ערד...
עס טרייבט דער יונגער בעל־עגלה
די גיכע יאָרן – פלינקע פערד.

די רעדער קלאַפּן, פונקען פליִען
דער בעל־עגחה מיך איצט פירט.
אַ מײדל זיצט אויף מײנע קניִעס,
אַ פעסל וויין פאַרויס, פאַר מיר.

איז וואָס זשע, אַז ערשט גלייך ווי נעכטן
עס האָט אַ שאָס געטאָן זײן בײטש...
אָט אין געשפּאַן געווען בלויז זעכצן,
און אָט שוין זעכציק פערד ער שמײסט.

איז וואָס זשע, אַז שוין אפשר מאָרגן
ער "פּרו-ו-ו..." אַ שרײ טאָן וועט די פערד –
איך האָב דאָך זיי אַמאָל געבאָרגן
נאָר אויף איין לעבן, ניט אויף מער.

טרייב זשע, טרייב, די פערד, די פלינקע,
וואָס ס'איז באַשערט איז דאָס זאָל זיין.
איך וועל באַווייזן אויסצוטרינקען
דעם מיידלס ליבע, דאָס פעסל וויין.

איך וועל באַווײזן, בעל־עגלה,
צו בענטשן דיך, די גיכע פערד,
און יענעם מאָרגנדיקן חלום,
וואָס ער באַלויכטן וועט די ערד!